A Xunta de Galicia lamenta o pasamento esta
mañá do escritor Xosé Neira Vilas, referente único do orgullo e da identidade
galega e símbolo, a través do seu ‘neno Balbino’, de varias xeracións. A figura
do intelectual quedará honrada na historia da nosa Comunidade a través da súa
obra, así como dos recoñecementos recibidos en vida, entre os que cómpre
destacar a Medalla de Ouro de Galicia que lle foi outorgada este mesmo ano.
Neste sentido, tamén cómpre lembrar que o
pasado ano 2014 recibiu o Premio da Cultura Galega, ademais de ser recoñecido
coa Medalla Castelao, o Pedrón de Honra e os premio Celanova Casa dos Poetas,
Otero Pedrayo, da Crítica Galega (ensaio) e da Crítica Española (narrativa),
entre outros.
O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo,
transmitiu esta mañá o pésame á familia en nome de todos os galegos, e
igualmente farao mañá persoalmente na parroquia natal do escritor en Gres, no concello
de Vila de Cruces. O mandatario autonómico destacou de Neira Vilas a “franqueza
da súa obra e a bondade da súa persoa” e engadiu que “o pai de Balbino é un
home do que todos nós herdamos unha
Galicia mellor, máis libre e orgullosa de si mesma”.
Promoción
e difusión da cultura galega
Membro numerario da Real Academia Galega e
Doutor honoris causa polas universidades da Coruña e da Habana, Neira Vilas
mantivo unha intensa actividade cultural e intelectual ata o seu pasamento. A
súa extensa traxectoria déixanos en herdanza, ademais de ‘Memorias dun neno
labrego’, máis de 70 obras, tanto de autoría propia coma traducións.
Nado en Gres (Vila de Cruces) o 2 de novembro
de 1928, a traxectoria vital de Neira Vilas representa a dos galegos e galegas
que emigraron a Arxentina na metade do século pasado para seguiren, desde a chamada
‘quinta provincia galega’, facendo medrar a nosa cultura. No seu retorno a
Galicia, converteuse nun dos autores vivos máis activos e presentes, tanto a
nivel literario como xornalístico, xunto coa súa dona, a escritora
galego-cubana xa falecida Anisia Miranda.
Desde a Fundación Neira Vilas desenvolveron,
ambos os dous, un importante labor de promoción e difusión das letras galegas,
coa creación dun centro cultural, unha biblioteca e un museo etnográfico,
espazos desde os que se realiza un gran traballo de dinamización cultural.
Un neno
labrego na escola
Mención á parte merece o labor didáctico
desenvolvido polo autor pontevedrés, levando a súa obra e a nosa lingua por boa
parte dos centros educativos de Galicia. Non en balde, ‘Memorias dun neno
labrego’ é unha lectura fundamental no ensino de primaria, un exemplo da
dignidade do rural galego imprescindible para educar os máis novos no amor á nosa
terra e á nosa identidade. En paralelo, e ao abeiro da fundación, Neira
Vilas e Anisia Miranda crearon os premios Estornela e Arume, de teatro e poesía
para nenos.