SANTIAGO DE COMPOSTELA | O conselleiro de Cultura, Educación e Universidade, Román Rodríguez,
xunto co presidente da Real Academia Galega, Víctor F. Freixanes,
inauguraron hoxe na Biblioteca Pública Ánxel Casal de Santiago de
Compostela a mostra Xela Arias. Asinamos ser libres, a exposición
itinerante que achegará a figura da homenaxeada este ano no Día das
Letras Galegas a 11 concellos de toda Galicia. Trátase dunha iniciativa
enmarcada na programación desenvolta pola Xunta en colaboración coas
principais institucións culturais do país con motivo desta data.
A
mostra promovida polo Goberno galego está comisariada pola profesora e
biógrafa de Xela Arias, María Xesús Nogueira, quen deseñou un proxecto
composto por 10 paneis que, tal e como salientou o titular de Cultura,
“fai un repaso por todas as vertentes profesionais da autora difundindo
detalles da súa vida, obra e contexto histórico no que viviu”. Así, tras
o seu paso por Santiago de Compostela, a mostra chegará, antes de que
remate o verán, a Vigo, Sarria (Lugo), Pontevedra, Amoeiro (Ourense),
Outes (A Coruña) e Lugo.
A itinerancia continuará nos meses de
outono e inverno na Coruña, Ourense, Boiro (A Coruña) e Celanova
(Ourense). Un total de 11 concellos que contarán cunha visión “ampla e
completa do enorme legado de Xela Arias, unha muller pioneira, moderna,
transgresora, comprometida, feminista e precursora que rompeu moldes nas
nosas letras cunha linguaxe poética urbana, vangardista e anovadora”,
precisou Román Rodríguez.
Medio centenar de accións
O representante autonómico explicou
que a exposición Xela Arias. Asinamos ser libres forma parte da
“extensa e ampla programación que desenvolvemos desde a Xunta da man das
principais institucións e axentes culturais do país para celebrar o Día
das Letras Galegas”. Tal e como detallou, trátase dun programa que
recolle máis de medio centenar de accións presenciais e en liña que
abranguen propostas no eido literario, expositivo, deportivo,
promocional, musical e escénico, entre outros.
Concretamente,
froito dun traballo colaborativo entre as institucións e a familia da
autora, as actividades que xa están en marcha para homenaxear a Xela
Arias abranguen multitude de iniciativas de participación social e
cultural, de fomento da igualdade e da integración, así como accións
musicais e actividades no ensino, nos concellos e no exterior.
Así,
ademais desta exposición, cómpre destacar as propostas artísticas para
repasar as orixes, infancia e traballo de Xela Arias que se levarán a
cabo en diferentes concellos. Tamén as iniciativas habituais nos centros
educativos para dar a coñecer a autora homenaxeada nas aulas como a
Xornada do Día das Letras Galegas ou as unidades didácticas,
calendarios, marcapáxinas, crebacabezas, presentacións, xincanas,
exposicións, festivais, pasapalabras, vídeos, podcast, telexornais,
cancións ou videopoemas que os equipos de dinamización da lingua
desenvolven ao longo de todo o mes das letras en colexios e institutos
de toda Galicia.
Centros de referencia
Neste contexto, dous dos centros de
referencia na vida de Xela Arias súmanse á homenaxe de xeito especial. O
IES Xelmírez II de Santiago de Compostela, no que a autora exerceu a
docencia, prepara unha xornada que celebrará o 18 de maio coa
participación de María Xesús Nogueira e de Fernando Abreu. Pola súa
banda, o IES Castelao de Vigo ten en axenda oito citas que estenden a
celebración neste centro no que estudou a poeta con lecturas de poemas,
actuacións musicais, relatorios e charlas-coloquios arredor de Xela
Arias, obradoiros e conferencias, que lle achegarán ao alumnado a
figura, vida e obra da poeta, da man de moitas persoas das que mellor a
coñeceron.
A programación das Letras Galegas 2021 incluirá tamén
iniciativas de participación social e empresariais, actividades no
exterior a través da a Rede de Centros de Estudos Galegos e Lectorados
da Xunta de Galicia e a celebración de certames e accións de fomento da
lectura e o coñecemento da obra de Xela Arias entre os máis novos,
dentro e fóra do ámbito educativo.