SANTIAGO DE COMPOSTELA | O secretario xeral do PSdeG, Valentín González Formoso, participou hoxe no acto de sinatura e presentación do Pacto por unha enerxía
eólica sostible. Trátase dun acordo liderado polo propio PSdeG e
impulsado en colaboración con organizacións e entidades como CC.OO.,
UGT, Unións Agrarias, FADEMUR e Ventonoso.
En palabras
de Formoso, este “pacto de país” supón un “paso histórico que marcará un
novo paradigma para comprender a importancia estratéxica da enerxía en
Galicia”. Incidiu ademais en que supón “dicir si ás enerxías renovables e
a que Galicia sexa autosuficiente e poida favorecer unha redución
importante dos custes enerxéticos ás industrias e ás familias”.
En
paralelo, explicou que o pacto -que é o primeiro que se dá en todo o
Estado español- é “unha proposta de revolución ordenada e responsable” e
“unha aposta clara por darlle protagonismo a Galicia no que é o gran
reto europeo deste século: a independencia enerxética e a capacidade
xeración e de almacenamento de enerxía con emisións cero”.
Nese
obxectivo, Formoso subliñou que neste tema “non vale adoptar posturas
populistas nin ser os do non a todo nin estar cabalgando sobre o
malestar da sociedade agraria para exercer unha irresponsable posición
política, freando o protagonismo de Galicia neste gran reto europeo”.
“Tampouco
vale”, advertiu, “a posición do si a todo”, que é a que manteñen a
Xunta de Galicia e o Partido Popular e coa que se pretende favorecer a
implantación especulativa de 6.000 MW eólicos sen ter en conta a
protección do valor da propiedade en Galicia, das tradicións do rural e
do valor paisaxístico e medioambiental do noso territorio”.
Fronte a estas posturas, “toca promover este pacto ao que se pode
sumar calquera formación ou entidade política, sindical ou social do
noso país”. Nesta liña, Valentín González Formoso anunciou que será
proposto ao resto das administracións públicas, “por suposto tamén á
Xunta”, porque “necesitamos afrontar ese relevante reto no que Galicia
ten que ter un papel protagonista”.
Nesta liña, sinalou
“estamos esperando a que o novo responsable do goberno autonómico tome
posesión, cando o PP teña a ben dedicarlle tempo a este país e priorizar
Galicia por enriba doutras cuestións”. A partir de aí, “pediremos
reunión para concretar estes puntos e tratar de enfocar con urxencia
este tema que está xerando malestar social no mundo agrario, onde hai
formacións que están intentando canalizar ese malestar, non para resolver o problema, senón para captar máis respaldo electoral”.
Formoso
explicou que o acordo, ademais, “xa é coñecido e compartido polo
Ministerio de Transición Ecolóxica e, polo tanto, dende Galicia marcamos
camiño ao resto de España tamén neste eido”.
Os catro eixos do Pacto
Valentín
González Formoso explicou que o Pacto por unha enerxía eólica sostible
está sustentado por catro grandes eixos que supoñen unha serie de
reformas concretas para que calquera nova autorización se basee na total
transparencia, na plena integración social e na compatibilidade
medioambiental.
Así, reclámase, en primeiro lugar, que
todos os parques eólicos se instalen cun axeitado consenso na veciñanza.
“Polo tanto”, afirmou Formoso, “enerxía eólica dunha maneira
consensuada e onde a declaración de utilidade pública dun parque non
sexa autorizada se non se obtén, como mínimo, o 50 por cento do acordo
cos propietarios da parcelas afectadas”.
Un segundo punto
importante é “que se implante con respecto absoluto ao medio ambiente e
á protección patrimonial do noso país, enormemente rico nestes
ámbitos”. En consecuencia, reclámanse avaliacións de impacto ambiental
rigorosas e a instalación de aeroxeneradores con innovacións
tecnolóxicas que reduzan o seu impacto ambiental e pegada de carbono.
Como terceiro factor, incídese en que os parques teñan sinerxías coa
creación de emprego e o valor engadido. Neste eido, o secretario xeral
do PSdeG demandou que que a cadea de implantación dun parque eólico
“achegue valor a un país que necesita que se implanten industrias que
fixen poboación nos territorios baleirados, como as de fabricación de
compoñentes”.
Pediu, en definitiva, “que apostemos, non
polos especuladores, senón por aquelas empresas promotoras que apostan
polo noso país, polo noso talento, polo coñecemento da nosa xuventude,
pola nosa ciencia ou pola nosa capacidade de deseño”.
Ao
mesmo tempo remarcou a importancia de que tamén se achegue valor a
aqueles propietarios agrogandeiros que “ven como os parques eólicos
significan xeración de enerxía e beneficio nas contas de resultados das
empresas, pero que en cambio non valen para reducir os custes de
produción nas granxas, maltreitas xa de por si economicamente”.
Por
último, como cuarta pata do pacto, Valentín González Formoso
reivindicou que os parques teñen unha axeitada fiscalidade, primando a
aquelas que queiran domiciliarse fiscalmente en Galicia. Así fixo un
chamamento a “apostar polas empresas que aposten por Galicia” e que,
como metáfora, “haxa un cartel en Pedrafita que diga: especuladores
non”.
Tamén cualificou de “imprescindible” a participación público-privada
nas promocións de parque e instalacións enerxéticas, nun contexto no que
“vemos falta de coordinación da administración coas empresas e un
desacompasamento na subastas de enerxía renovable”.
Por
iso, Formoso demandou unha Xunta “máis proactiva no liderado da
detección de proxectos estratéxicos que fagan sobrevivir as industrias
tractoras que hai no país e que o están a pasar mal”. Tamén, afirmou,
debe promover a súa participación de forma directa nos novos proxectos
nunha porcentaxe que cando menos lle permita ter unha presencia de
titorización na redistribución dos beneficios que xeran estas
instalacións”.
Trátase, concluíu, de “darlle á sociedade
unha tranquilidade e garantía de que isto non é un espolio de recursos
senón unha explotación ordenada dos mesmos no que a administración ten
un papel”. “Non esquezamos”, sinalou, “que ao final serán ingresos
recorrentes para as arcas públicas para sufragar gastos importantes no
eido dos servizos públicos”. Eses ingresos, concluíu, “poden vir pola
explotación do vento galego e cun modelo que nos sube ao carro europeo
da xeración enerxética do futuro, que é o hidróxeno”.
Ventonoso, FADEMUR, Unións Agrarias, UGT e CC.OO.
Durante o acto tamén interviñeron os representantes do resto de entidades e organizacións asinantes. O
presidente de Ventonoso, José Antonio Diéguez, demandou un cambio de
actitude das empresas ante a “escasa responsabilidade social” que
mantiveron ata o de agora e que derivou en contratos leoninos para os
propietarios ou mesmo expropiacións. Nesta liña incidiu na necesidade de
que non se conceda a utilidade pública dun parque se o 50 por cento dos
propietarios non están de acordo, que se valore toda a superficie
recualificada e haxa medidas compensatorias por parte das promotoras que
redunden en beneficio das zonas afectadas.
Verónica
Marcos, de FADEMUR, reivindicou unha “socialización da riqueza” que
xeran os parques eólicos. Así, entre outras cousas, avogou por “facer as
cousas de maneira diferente” e demandou “obxectivos sociais” de apoio
ao tecido económico, social e produtivo dos lugares onde se instalen.
Incidiu de maneira específica en que “neses obxectivos se teña sempre
presente ás mulleres”.
Dende Unións Agrarias, Roberto García, agradeceulle ao secretario
xeral do PSdeG que abrira este foco de debate e buscase a complicidade
dos propietarios para que “en vez dun problema sexa unha oportunidade”.
Tras lembrar que unicamente coas rendas agrarias é difícil sobrevivir no
rural, apostou por aproveitar “pancas como a eólica” para xerar
riqueza, reinvestir socialmente no medio rural e corrixir os
desequilibrios. Para iso, demandou unha “necesaria base legal” que
evite “o dereito de pernada” das empresas eólicas que solo querían
beneficios económicos sen contribuír aos beneficios sociais.
Amelia Pérez, secretaria xeral de CC.OO en Galicia, congratulouse
deste acordo ante un escenario de transición enerxética que “viu para
quedar” e ante o que “non podemos mirar para outro lado”. Lembrou que a
guerra de Ucraína puxo de relevo a nosa dependencia enerxética de Rusia
e, nese senso, considerou “imprescindible” apostar polas renovables para
corrixir estas eivas. Así, o pacto asinado hoxe marca a “folla de ruta
para o futuro” ante “a deixadez de funcións de algunhas administracións
públicas e a postura do non polo non que defenden outros”. Fixo fincapé
nos beneficios que tería para o emprego, de alto valor engadido e
salarios altos, algo que é fundamental poñer en valor no modelo das
renovables e, especificamente, da eólica.
Por último,
José Antonio Gómez, de UGT, explicou que o acto nace dunha “profunda
reflexión e análise” tras a cal se “poñen enriba da mesa as solucións a
como se deben deseñar os proxectos eólicos en Galicia”. “Ninguén”, dixo,
“pon en dúbida a necesidade das renovables nun contexto de cambio
climático e de aumento de prezo das tarifas enerxéticas, que provocou a
crise de toda a industria electrointensiva”. Avogou pola “necesaria”
colaboración público-privada entre administracións e empresas para xerar
valor engadido no territorio e postos de traballo de calidade, sobre
todo no rural. “É”, dixo, “unha oportunidade que debemos aproveitar”. Departamento de comunicación